Menu
mpsc combine syllabus 2025
महाराष्ट्र गट ब (अराजपत्रित) सेवा एकत्रित प्राथमिक परीक्षा -mpsc combine syllabus 2025
mpsc combine syllabus 2025
महाराष्ट्र गट-ब (अराजपत्रित) सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षाMaharashtra Group-B (Non Gazzeted) Services Combined Preliminary Examination
परीक्षेचे टप्पे-१. संयुक्त पूर्व परीक्षा- १०० गुण, २. संयुक्त मुख्य परीक्षा – ४०० गुण (एकूण २ पेपर),३. शारीरिक चाचणी व मुलाखत- केवळ पोलीस उप-निरीक्षक पदाकरीता शारीरिक चाचणी – १०० गुण व मुलाखत-40 गुण. |
-: परीक्षा योजना :-
प्रश्नपत्रिकेची संख्या – एक
| विषय व सांकेतांक | प्रश्नसंख्या | एकूण गुण | दर्जा | माध्यम | परीक्षेचा कालावधी | प्रश्नपत्रिकेचे स्वरुप |
| सामान्य क्षमता चाचणी | १०० | १०० | पदवी | मराठी व इंग्रजी | एक तास | वस्तुनिष्ठ बहुपर्यायी |
नकारात्मक गुणदान –
| १) प्रत्येक चुकीच्या उत्तराकरीता २५% किंवा १/४ एवढे गुण एकूण गुणांमधून वजा / कमी करण्यात येतील. |
| २) एखाद्या प्रश्नाची एकापेक्षा अधिक उत्तरे दिली असल्यास अथवा ज्या उमेदवाराने उत्तरपत्रिकेत पूर्ण वर्तुळ चिन्हांकित केले नसेल अशा प्रश्नाचे उत्तर चुकीचे समजण्यात येऊन त्या प्रश्नाच्या उत्तराकरीता २५% किंवा १/४ एवढे गुण एकूण गुणांमधून वजा/कमी करण्यात येतील. |
| ३) वरीलप्रमाणे कार्यपध्दतीचा अवलंब करताना एकूण अंतिम गुणांची बेरीज अपूर्णांकात आली तरीही ती अपूर्णांकातच राहील व पुढील कार्यवाही त्याच्या आधारे करण्यात येईल. |
| ४) एखाद्या प्रश्नाचे उत्तर अनुत्तरितअसेल तर, अशा प्रकरणी नकारात्मक गुणांची पध्दत लागू असणार नाही. |
-: अभ्यासक्रम :-
| अ.क्र | mpsc combine syllabus 2025 विषय |
| सामान्य क्षमता चाचणी | |
| १) | इतिहास – आधुनिक भारताचा विशेषतः महाराष्ट्राचा इतिहास. |
| २) | भूगोल – महाराष्ट्राच्या भूगोलाच्या विशेष अभ्यासासह – पृथ्वी, जगातील विभाग, हवामान, अक्षांश-रेखांश, महाराष्ट्रातील जमिनीचे प्रकार, पर्जन्यमान, प्रमुख पिके, शहरे, नद्या, उद्योगधंदे, इत्यादी. |
| ३) | अर्थव्यवस्था –भारतीय अर्थव्यवस्था राष्ट्रीय उत्पन्न, शेती, उद्योग, परकीय व्यापार, बँकिंग, लोकसंख्या, दारिद्रय व बेरोजगारी, मुद्रा आणि राजकोषीय नीति, इत्यादी.शासकीय अर्थव्यवस्था- अर्थसंकल्प, लेखा, लेखापरीक्षण, इत्यादी. |
| ४) | चालू घडामोडी – जागतिक तसेच महाराष्ट्रासह भारतातील. |
| ५) | राज्यशास्त्र |
| ६) | सामान्य विज्ञान – भौतिकशास्त्र (Physics), रसायनशास्त्र (Chemistry), प्राणिशास्त्र (Zoology), वनस्पतीशास्त्र (Botany), आरोग्यशास्त्र (Hygiene). |
| ७) | अंकगणित- बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, भागाकार, दशांश, अपूर्णांक व टक्केवारी इत्यादी |
| ८) | बुध्दिमापन चाचणी- उमेदवार किती लवकर व अचूकपणे विचार करु शकतो हे आजमावण्यासाठी प्रश्न |
mpsc combine syllabus 2025
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग (MPSC) महाराष्ट्र राज्य सरकारमधील विविध पदांसाठी परीक्षा घेते. MPSC अभ्यासक्रम विशिष्ट परीक्षेवर आधारित बदलू शकतो (जसे की MPSC राज्य सेवा परीक्षा, MPSC पोलिस उपनिरीक्षक परीक्षा इ.). तथापि, MPSC राज्य सेवा परीक्षेसाठी , जी सर्वात सामान्य आहे, अभ्यासक्रम तीन टप्प्यात विभागला गेला आहे: प्राथमिक परीक्षा, मुख्य परीक्षा आणि मुलाखत .
1. प्राथमिक परीक्षा
एमपीएससी पूर्व परीक्षेत दोन पेपर असतात:
- पेपर 1: सामान्य अध्ययन
- राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय महत्त्वाच्या वर्तमान घटना
- भारताचा इतिहास आणि भारतीय राष्ट्रीय चळवळ
- भारतीय आणि महाराष्ट्र भूगोल – भारत आणि जगाचा भौतिक, सामाजिक आणि आर्थिक भूगोल
- भारतीय राजकारण आणि शासन – राज्यघटना, राजकीय व्यवस्था, पंचायती राज, सार्वजनिक धोरण, हक्काचे मुद्दे इ.
- आर्थिक आणि सामाजिक विकास – शाश्वत विकास, गरिबी, समावेशन, लोकसंख्याशास्त्र, सामाजिक क्षेत्रातील उपक्रम इ.
- पर्यावरणीय पर्यावरणशास्त्र, जैव-विविधता आणि हवामान बदल यावरील सामान्य समस्या
- सामान्य विज्ञान
- पेपर 2: नागरी सेवा अभियोग्यता चाचणी (CSAT)
- आकलन
- संवाद कौशल्यांसह परस्पर कौशल्ये
- तार्किक तर्क आणि विश्लेषणात्मक क्षमता
- निर्णय घेणे आणि समस्या सोडवणे
- सामान्य मानसिक क्षमता
- मूलभूत संख्या (संख्या आणि त्यांचे संबंध, परिमाणांचे क्रम इ.)
- डेटा इंटरप्रिटेशन (चार्ट, आलेख, सारण्या, डेटा पर्याप्तता)
2. मुख्य परीक्षा
MPSC मुख्य परीक्षेत अनेक पेपर असतात:
- पेपर 1: मराठी आणि इंग्रजी
- मराठी भाषा आकलन, अचूक लेखन आणि निबंध लेखन.
- इंग्रजी भाषेचे आकलन, अचूक लेखन आणि निबंध लेखन.
- पेपर २: सामान्य अध्ययन १
- आधुनिक भारत आणि भारतीय संस्कृतीचा इतिहास
- भारत आणि जगाचा भूगोल
- भारतीय राज्यघटना आणि राजकारण
- सामाजिक न्याय आणि भारतीय समाज
- पेपर 3: सामान्य अध्ययन 2
- शासन, राज्यघटना, राज्यव्यवस्था, सामाजिक न्याय आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध
- आरोग्य, शिक्षण आणि गरिबीशी संबंधित प्रशासन, पारदर्शकता, उत्तरदायित्व आणि सामाजिक समस्यांचे महत्त्वाचे पैलू.
- पेपर 4: सामान्य अध्ययन 3
- तंत्रज्ञान, आर्थिक विकास, जैवविविधता, पर्यावरण, सुरक्षा आणि आपत्ती व्यवस्थापन
- पेपर 5: सामान्य अध्ययन 4
- नैतिकता, सचोटी आणि योग्यता
- वृत्ती, योग्यता आणि भावनिक बुद्धिमत्ता
- सार्वजनिक प्रशासनातील सार्वजनिक/नागरी सेवा मूल्ये आणि नैतिकता
- नैतिक विचारवंत आणि तत्वज्ञानी यांचे योगदान
- पेपर 6: पर्यायी विषय पेपर 1
- पेपर 7: पर्यायी विषय पेपर 2 (आपण समाजशास्त्र, भूगोल, लोक प्रशासन, इतिहास, राज्यशास्त्र, इत्यादीसारख्या विविध पर्यायी विषयांमधून निवडू शकता.)
3. मुलाखत/व्यक्तिमत्व चाचणी
- मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांसाठी मुलाखत घेतली जाते. हे उमेदवाराच्या व्यक्तिमत्त्वाची वैशिष्ट्ये, त्यांचे संवाद कौशल्य आणि सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय समस्यांबद्दल सामान्य जागरूकता तपासते.